Υδροκήλη
Η υδροκήλη είναι μία συνηθισμένη πάθηση σε νεογέννητα αγόρια και σε βρέφη κατά το πρώτο έτος ζωής. Είναι ανώδυνη και ακίνδυνη, ενώ τις περισσότερες φορές εξαφανίζεται με την ανάπτυξη του παιδιού. Στις περιπτώσεις, όμως, που η υδροκήλη παραμένει κατά τον δεύτερο χρόνο ζωής, απαιτείται χειρουργική αποκατάσταση.
Τι είναι η υδροκήλη;
H υδροκήλη είναι η συλλογή μεγαλύτερης από το φυσιολογικό ποσότητας υγρού στο όσχεο των αγοριών, του σάκου δηλαδή όπου βρίσκονται οι όρχεις. Σε φυσιολογικές συνθήκες το όσχεο περιβάλλεται από μία ελάχιστη ποσότητα υγρού, το οποίο παράγεται και επαναρροφάται συνεχώς. Σε κάποιες περιπτώσεις, το υγρό αυτό αυξάνεται, με αποτέλεσμα να υπάρχει διόγκωση στο όσχεο, που μπορεί να είναι σταθερή σε μέγεθος ή να αυξομειώνεται.
Συνήθως εμφανίζεται από τη μία ή και τις δύο πλευρές, είναι ανώδυνη και συνήθως εντελώς ακίνδυνη.
Η υδροκήλη είναι πολύ συχνή στα νεογνά και κατά το πρώτο έτος ζωής αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε μεγαλύτερα παιδιά. Αυξημένη πιθανότητα εκδήλωσης της υδροκήλης υπάρχει στα αγόρια που γεννιούνται πρόωρα.
Στα πιο πολλά νεογέννητα, το υγρό υποχωρεί μετά από μερικούς μήνες μόνο του και η υδροκήλη εξαφανίζεται μέσα στον δεύτερο χρόνο ζωής. Η διατήρηση της υδροκήλης για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν επιτρέπει στον όρχι να αναπτυχθεί σωστά.
Πού οφείλεται η υδροκήλη;
Η υδροκήλη δημιουργείται κατά την ανάπτυξη του βρέφους με έναν μηχανισμό αντίστοιχο με τη βουβωνοκήλη. Οι όρχεις κατεβαίνουν από την κοιλιά στο όσχεο μέσα από ένα κανάλι, το οποίο φυσιολογικά κλείνει. Μερικές φορές, όταν κλείνει παγιδεύεται γύρω από τους όρχεις μέσα στο όσχεο μία μικρή ποσότητα υγρού. Αυτή η υδροκήλη παραμένει σταθερή σε μέγεθος, καθώς το υγρό βρίσκεται περιορισμένο μέσα στην κοιλότητα του οσχέου και ονομάζεται κλειστή υδροκήλη.
Όμως, σε κάποιες περιπτώσεις παραμένει ένα άνοιγμα στο κανάλι, το οποίο αν και δεν είναι τόσο μεγάλο ώστε να επιτρέπει την προβολή του εντέρου, όπως στη βουβωνοκήλη, ωστόσο είναι αρκετό για να περνάει το υγρό της κοιλιακής χώρας στο όσχεο και αντίστροφα. Στην επικοινωνούσα υδροκήλη, όπως ονομάζεται, το μέγεθος του οσχέου αυξομειώνεται ανάλογα με τη μετακίνηση του υγρού. Η επικοινωνούσα υδροκήλη εμφανίζεται συνήθως σε παιδιά.
Σε άλλες περιπτώσεις, σε μεγαλύτερα παιδιά το υγρό μπορεί να προέλθει από φλεγμονή ή τραυματισμό των όρχεων.
Ποια είναι τα συμπτώματα της υδροκήλης;
Η μόνη ένδειξη της υδροκήλης είναι η διόγκωση του ενός ή και των δύο όρχεων χωρίς ωστόσο να συνυπάρχει αίσθημα πόνου ή δυσφορίας. Το όσχεο φαίνεται πρησμένο, γυαλιστερό χωρίς τη συνήθη ρυτίδωση και μερικές φορές η υδροκήλη του δίνει ένα χρώμα προς το πράσινο και μπλε.
Σε μεγαλύτερα παιδιά με υδροκήλη μπορεί να υπάρχει ένα αίσθημα βάρους.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση γίνεται με λήψη ιστορικού και φυσική εξέταση από τον παιδοχειρουργό Κωνσταντίνο Φαρμάκη. Ο παιδοχειρουργός ψηλαφώντας το όσχεο μπορεί να διαπιστώσει την ύπαρξη υγρού στο όσχεο και εάν η διόγκωση οφείλεται σε υδροκήλη ή κάποια άλλη πάθηση, όπως είναι η βουβωνοκήλη ή η κύστη σπερματικού τόνου.
Επίσης, θα διαπιστώσει εάν πρόκειται για κλειστή ή επικοινωνούσα υδροκήλη. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με το υπερηχογράφημα.
Συνεπικουρεί και η εξέταση του οσχέου με την τοποθέτηση φωτός στη μία πλευρά του, μία μέθοδος γνωστή ως διαφανοσκόπηση. Αν η διόγκωση είναι υδροκήλη, το φως περνάει από μέσα.
Πώς θεραπεύεται η υδροκήλη;
Η θεραπεία της υδροκήλης εξαρτάται από τον χρόνο που εμφανίζεται. Στα βρέφη συνήθως η υδροκήλη εξαφανίζεται με την ανάπτυξη συνήθως μέχρι την ηλικία του ενός έτους και για αυτό συνιστάται απλή παρακολούθηση.
Εάν συνεχίσει να υπάρχει υδροκήλη μετά από την ηλικία των 2 ετών ή η διόγκωση είναι πολύ μεγάλη ή υπό τάση συνιστάται χειρουργική αποκατάσταση, καθώς είναι απίθανο πλέον να διορθωθεί από μόνη της και μπορεί να υπάρξουν επιπτώσεις στην ανάπτυξη του όρχι.
Χειρουργική αποκατάσταση απαιτείται και στην περίπτωση που η υδροκήλη εμφανίζεται μετά τον πρώτο χρόνο ζωής ή και σε μικρότερα παιδιά όταν εντοπίζεται επικοινωνούσα υδροκήλη, εξαιτίας της πιθανής συνύπαρξης βουβωνοκήλης.