Κιρσοκήλη
Η κιρσοκήλη εμφανίζεται συχνά στα αγόρια στη διάρκεια της εφηβείας και συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα. Μπορεί να έχει συνέπειες στην ανάπτυξη του όρχεως και στη γονιμότητα και για αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της.
Τι είναι η κιρσοκήλη;
Είναι η μη φυσιολογική διάταση των φλεβών που βρίσκονται μέσα στο όσχεο, λίγο πάνω από τους όρχεις, που ονομάζονται σπερματικές φλέβες. Η κατάσταση αυτή είναι παρόμοια με τους κιρσούς στα πόδια.
Εμφανίζεται σαν μια μαλακή μάζα χωρίς σαφή όρια πάνω από τον όρχι, ενώ συνήθως δεν προκαλεί πόνο ή κάποια έντονη ενόχληση. Είναι, δε, πιο συχνή στην αριστερή πλευρά του οσχέου για ανατομικούς λόγους.
Η κιρσοκήλη εμφανίζεται συνήθως σε ενήλικες και εφήβους. Η συχνότητα σε εφήβους υπολογίζεται στο 15%, ενώ στα παιδιά ηλικίας 10 ετών σε περίπου 6%. Σε παιδιά κάτω των 8 ετών η κιρσοκήλη είναι σπάνια.
Διακρίνεται σε μικρή, μέτρια και μεγάλη ανάλογα με το μέγεθος της. Στο 50% των περιπτώσεων το μέγεθος του σύστοιχου με την κιρσοκήλη όρχεως είναι πιο μικρό.
Εάν δεν θεραπευτεί μπορεί να έχει συνέπειες στην ανάπτυξη του όρχεως και στη σπερματογένεση που οδηγεί σε υπογονιμότητα.
Πού οφείλεται η κιρσοκήλη;
Η κιρσοκήλη δημιουργείται εξαιτίας της ανεπάρκειας των βαλβίδων στις σπερματικές φλέβες. Οι βαλβίδες στις φλέβες επιτρέπουν την κυκλοφορία του αίματος από την περιφέρεια προς το κέντρο. Σε περίπτωση ανεπάρκειας των βαλβίδων αυτών, υπάρχει παλινδρόμηση του αίματος από τις μεγάλες προς τις μικρές φλέβες με αποτέλεσμα τη διεύρυνση τους και τη δημιουργία της κιρσοκήλης.
Στην εφηβεία τα αγόρια έχουν τόσο γρήγορη ανάπτυξη που οι όρχεις χρειάζονται περισσότερο αίμα από το φυσιολογικό. Εάν οι φλέβες έχουν ακόμη και ένα μικρό πρόβλημα, δεν μπορούν πάντα να μεταφέρουν το επιπλέον αίμα αρκετά γρήγορα πίσω στο κέντρο.
Άλλα προβλήματα στην ανατομία της βουβωνικής περιοχής μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση της πίεσης στις φλέβες και να προκαλέσουν την διάτασή τους. Σε σπάνιες περιπτώσεις, κάποια διόγκωση στους λεμφαδένες της περιοχής μπορεί να εμποδίσει τη ροή του αίματος και να προκαλέσει πόνο.
Ποια είναι τα συμπτώματα της κιρσοκήλης;
Η συγκεκριμένη πάθηση συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα. Ανακαλύπτεται τυχαία από τους γονείς ή τον παιδίατρο.
Ωστόσο, όταν υπάρχουν συμπτώματα, αυτά περιλαμβάνουν αίσθημα βάρους στους όρχεις, που επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια ή μετά την άσκηση καθώς και αμβλύ πόνο στο όσχεο. Επίσης, ο ένας όρχις μπορεί να είναι μικρότερος από τον άλλο.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση της κιρσοκήλης γίνεται με λήψη ιστορικού και κλινική εξέταση με ψηλάφηση του οσχέου. Ο γιατρός θα ψηλαφήσει μία διογκωμένη μαλακή μάζα στο όσχεο, η οποία μειώνεται, όταν ξαπλώσει ο ασθενής, ενώ μεγαλώνει στην όρθια θέση και στην αύξηση της πίεσης μέσα στην κοιλιά. Αυτό γίνεται, επειδή οι φλέβες αδειάζουν στην ύπτια θέση, ενώ γεμίζουν απότομα στην όρθια.
Η επιβεβαίωση γίνεται με υπερηχογραφικό έλεγχο.
Η κιρσοκήλη μπορεί να μην είναι ορατή ούτε στην ηρεμία, ούτε στην αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης και η διάγνωσή της να γίνεται μόνο με τον υπερηχογραφικό έλεγχο (υποκλινική κιρσοκήλη).
Δεδομένου ότι η επίδραση της κιρσοκήλης στη σπερματογένεση είναι βαθμιαία, η έγκαιρη διάγνωση της πάθησης είναι πολύ σημαντική για τη θεραπεία και την αποτροπή των επιπλοκών της νόσου.
Πώς θεραπεύεται η κιρσοκήλη;
Η θεραπεία της εξαρτάται από τα συμπτώματα που παρουσιάζει το παιδί, την ηλικία και τη σοβαρότητα της κατάστασης. Η χειρουργική θεραπεία στους εφήβους απαιτείται όταν υπάρχει επιβεβαιωμένα καθυστέρηση στην ανάπτυξη του όρχεως, όταν οι όρχεις είναι πολύ διαφορετικοί σε μέγεθος ή όταν υπάρχει έντονος πόνος.
Η κιρσοκήλη θεραπεύεται χειρουργικά είτε με ανοικτή επέμβαση είτε λαπαροσκοπικά με στόχο την παρεμπόδιση της ροής αίματος στις φλέβες, όπου έχουν αναπτυχθεί κιρσοί.
Η θεραπεία με λαπαροσκόπηση, στην οποία έχει μεγάλη εμπειρία ο παιδοχειρουργός Κωνσταντίνος Φαρμάκης είναι πάρα πολύ ασφαλής και χωρίς επιπλοκές. Με τη θεραπεία αποκαθίσταται η κανονική ροή του αίματος στο όσχεο, ενώ αποτρέπονται μελλοντικές επιπτώσεις στη γονιμότητα.